Δεν υπάρχει υγεία χωρίς ψυχική υγεία

Σχεδόν 1 δισ. άνθρωποι στον κόσμο ζουν με κάποια ψυχική διαταραχή ή εθισμό. Σε όλο τον κόσμο υπάρχουν 264 εκ. άτομα που ζουν με αγχώδη διαταραχή και 322 εκ. με κατάθλιψη. Λαμβάνουν χώρα περίπου 800.000 αυτοκτονίες το χρόνο - ένας θάνατος κάθε 40 δευτερόλεπτα - και η αυτοκτονία είναι το δεύτερο πιο σύνηθες αίτιο θανάτου σε νέους ανθρώπους ηλικίας 15-29 ετών.

Περίπου 10-20% των παιδιών και εφήβων αντιμετωπίζει ψυχική διαταραχή παγκοσμίως, ενώ ένα 15-23% των παιδιών ζουν με γονιό με ψυχική διαταραχή, κάτι που πιθανόν έχει βλαβερές συνέπειες για την νοητική, συναισθηματική και σωματική τους ανάπτυξη.

Η πανδημία έχει επιδεινώσει αυτά τα προβλήματα. Μελέτη έδειξε ότι τα συμπτώματα της κατάθλιψης τριπλασιάστηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και οι χώρες σε όλο τον κόσμο βλέπουν υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονίας ή αυτοκτονικού ιδεασμού. Την ίδια στιγμή, η κρίση έχει διαταράξει την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε πάνω από το 90% των χωρών, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

Υπάρχει επίσης σαφής σχέση μεταξύ ψυχικής και σωματικής υγείας: τα άτομα με ψυχικές παθήσεις είναι πιο ευάλωτα τόσο σε μολυσματικές όσο και σε μη μεταδοτικές σωματικές ασθένειες. Για παράδειγμα, τα άτομα που ζουν με παθήσεις ψυχικής υγείας έχουν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να έχουν HIV, ενώ η κατάθλιψη μπορεί να μειώσει τη συμμόρφωση με τη θεραπεία για ασθένειες όπως ο καρκίνος. Η σχέση μεταξύ ψυχικής και σωματικής υγείας ισχύει και για τον COVID-19 και η έρευνα έχει δείξει ότι μια πρόσφατη διάγνωση ψυχικής υγείας συνδέεται στενά με υψηλότερο κίνδυνο μόλυνσης από COVID-19.

Από την άλλη, οι κυβερνήσεις δαπανούν κατά μέσο όρο κάτω από 2% του προϋπολογισμού υγείας για την ψυχική υγεία, ενώ το στίγμα για τις διαταραχές ψυχικής υγείας συνεχίζει να υπάρχει. Για παράδειγμα, στον εργασιακό χώρο ενώ προβλέπεται άδεια για λόγους υγείας, είναι πολύ δύσκολο για έναν εργαζόμενο να ζητήσει άδεια γιατί αντιμετωπίζει θέματα ψυχικής υγείας.

Έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να κάνουμε. Ας ξεκινήσουμε αναγνωρίζοντας ότι
δεν υπάρχει υγεία χωρίς ψυχική υγεία και φροντίζοντας εμάς και όσους το έχουν ανάγκη.

Πηγή: United for Global Mental Health Report, 2021