Mindfulness για οργανισμούς
Γιατί να επιλέξει ένας οργανισμός να προσφέρει στους εργαζομένους ένα πρόγραμμα mindfulness;
Η εκπαίδευση mindfulness έχει αποδειχθεί ότι έχει πολύ θετικά αποτελέσματα όταν εφαρμόζεται στον εργασιακό χώρο:
Αποτελεσματικότερη διαχείριση του στρες
Βελτίωση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων και των εργασιακών σχέσεων
Αύξηση της αποτελεσματικότητας
Καλύτερη αντιμετώπιση και διαχείριση δύσκολων καταστάσεων
Αύξηση της δημιουρικότητας
Βελτίωση της ικανότητας εστίαστης και συγκέντρωσης
Καλλιέργεια θετικού κλίματος και αισθήματος ευεξίας
Βελτίωση συναισθηματικής νοημοσύνης και ψυχικού σθένους
Ενδεικτικά, το 22% των εταιριών στις ΗΠΑ εφάρμοσαν προγράμματα mindfulness το 2016 και αυτό το ποσοστό αυξήθηκε σε 44% το 2017.
Πώς μπορεί ένας οργανισμός να ενθαρρύνει τη συμμετοχή του προσωπικού σε προγράμματα mindfulness;
To mindfulness είναι σχετικά νέα πρακτική για τη χώρα μας. Η εμπειρία έχει δείξει ότι μια οργανωμένη ενέργεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του οργανισμού σχετικά με την έννοια, τις εφαρμογές και τα οφέλη αυτής της πρακτικής, είναι πολύ βοηθητική. Επίσης, η έμπρακτη υποστήριξη των προγραμμάτων από την ηγεσία μεταφέρει ένα πολύ δυνατό μήνυμα σε όλα τα επίπεδα του οργανισμού. Τέλος, τα προγράμματα που διδάσκουμε είναι επιστημονικά τεκμηριωμένα, παγκοσμίως καταξιωμένα και διδάσκονται από πιστοποιημένους εκπαιδευτές του Κέντρου Mindfulness της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης (το κορυφαίο πρόγραμμα εκπαίδευσης mindfulness παγκοσμίως) πράγμα που συμβάλλει στη δημιουργία αξιοπιστίας.
Για ποιές ομάδες σε έναν οργανισμό ενδείκνυται η εφαρμογή ενός προγράμματος mindfulness;
Τα προγράμματα και workshops mindfulness αφορούν ηγέτες, στελέχη αλλά και ομάδες του οργανισμού σε οποιοδήποτε επίπεδο και οργανωσιακή δομή. Πιστεύουμε ακράδαντα, ότι η ψυχική και σωματική υγεία και ανθεκτικότητα (resilience) αφορούν κάθε μέλος ενός οργανισμού.
Μπορούν να εκπαιδευτούν διαφορετικές ομάδες σε διαφορετικά levels ενός οργανισμού μαζί;
Δεν υπάρχει περιορισμός αναφορικά με την οργάνωση των ομάδων - έγκειται στις ανάγκες και τον προγραμματισμό κάθε οργανισμού.
Πού διεξάγονται τα προγράμματα mindfulness;
Ανάλογα με τις ανάγκες κάθε οργανισμού, τα προγράμματα mindfulness μπορούν να διεξαχθούν στα γραφεία της εταιρίας ή εκτός. Επίσης, μπορούν να γίνουν και στα πλαίσια off-site events και συνεδρίων. Έχουμε διεξάγει προγράμματα και σε “ανορθόδοξους” χώρους, ακόμη και μέσα στη φύση στα πλαίσια off-site wellbeing events, και τελικά αυτό που έχει σημασία είναι η πρόθεση και η εμπειρία.
Τι εξοπλισμός χρειάζεται;
Συνήθως χρειάζεται μια ανοιχτή ήσυχη αίθουσα καθώς και καρέκλες. Αν το πρόγραμμα διαρκεί πάνω από 2 ώρες συχνά χρησιμοποιούμε και στρωματάκια yoga με μαξιλαράκια και πίνακα σημειώσεων.
Είναι το mindfulness θρησκευτική πρακτική;
Το mindfulness είναι μια επιστημονικά τεκμηριωμένη μέθοδος εκπαίδευσης του νου που έχει απόλυτα κοσμικό χαρακτήρα και τα οφέλη της έχουν επιβεβαιωθεί από 3.5000+ νευροεπιστημονικές έρευνες. Ο τρόπος με τον οποίο διδάσκεται, αναπτύχθηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Μασσαχουσέτης από τον γιατρό Jon Kabat-Zinn με στόχο να βοηθήσει και να θεραπεύσει ασθενείς, ανθρώπους και όχι χριστιανούς, ινδουιστές, βουδιστές κλπ. Στα μαθήματα mindfulness δεν χρησιμοποιείται καμία θρησκευτική/πνευματική ορολογία ή διδασκαλία, καμία ειδική στάση του σώματος (ειδικές στάσεις σώματος, θέσεις των χεριών mudras), κανένας θρησκευτικός συμβολισμός. Εξασκούμαστε πολύ απλά εστιάζοντας στην αναπνοή, τις αισθήσεις στο σώμα και άλλες φορές έχοντας τις σκέψεις ή τα συναισθήματα ως αντικείμενο της προσοχής μας, παρατηρώντας τα φαινόμενα που συμβαίνουν κάθε στιγμή με αποδοχή, χωρίς κριτική. Συνήθως εξασκούμαστε καθισμένοι σε καρέκλα ή οκλαδόν με τα χέρια απαλά ακουμπισμένα πάνω στους μηρούς. Επομένως είναι μια τεχνική που αναπτύσσει δεξιότητες εστίασης και διαχείρισης συναισθημάτων/άγχους και με κανένα τρόπο δεν αποτελεί θρησκευτική πρακτική.
Σημειώνεται ότι προγράμματα με βάση το mindfulness έχουν αναγνωριστεί από το εθνικό σύστημα υγείας της Αγγλίας (NHS, κατάλογος N.I.C.E. guidelines) ως επίσημη θεραπεία ψυχικής υγείας για την αντιμετώπιση του στρες, του άγχους και των συμπτωμάτων της κατάθλιψης, ενώ αναγνωρίζονται ως επίσημη ιατρική θεραπεία από τις περισσότερες ασφαλιστικές εταιρίες των ΗΠΑ. Εφαρμογές mindfulness χρησιμοποιούνται επίσης από πολλά Πανεπιστήμια (Oxford, Harvard, Lancaster, San Diego, NYU Stern κ.ά.) και εκατοντάδες σχολικά εκπαιδευτικά ιδρύματα. Το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ανακοίνωσε 7ετή έρευνα που θα ερευνήσει τα οφέλη του σε 6.000 μαθητές 11-14 ετών στη Βρετανία, ενώ στη Βρετανία συντάχθηκε κοινοβουλευτική διακομματική επιτροπή (The Mindful Initiative UK) για τη μελέτη εφαρμογής της μεθόδου στην υγεία, εκπαίδευση, εργασία κ.ά. Η έκθεση του Mindful Initiative αναφέρει ξεκάθαρα τη σχέση mindfulness και θρησκείας: "Η καλλιέργεια δεξιοτήτων mindfulness υπάρχει σε πολλές αρχαίες παραδόσεις με την πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση να συναντάται σε βουδιστικές διδασκαλίες. Όμως, σύμφωνα με τους πιο έγκυρους μελετητές, το να ισχυριστεί κανείς ότι το mindfulness είναι βουδισμός είναι σαν να ισχυρίζεται ότι η βαρύτητα ανήκει στο Νεύτωνα."
Τα προγράμματα γίνονται με εθελοντική συμμετοχή;
Επειδή η επιτυχία της προσέγγισης αυτής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πρόθεση και τη δέσμευση κάθε συμμετέχοντα να εξασκείται προσωπικά, συστήνουμε η συμμετοχή να είναι εθελοντική, ειδικά σε προγράμματα εμβάθυνσης που διαρκούν πολλαπλές εβδομάδες. Για προγράμματα και workshops μικρότερης διάρκειας, καθώς και για προγράμματα ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης, η εμπειρία έχει δείξει ότι μπορεί να εφαρμοστούν και μετά από απόφαση του οργανισμού σε διάφορες ομάδες - είτε στα πλαίσια ευρύτερων προγραμμάτων ευεξίας και οργανωσιακής υγείας, είτε στα πλαίσια προγραμμάτων εκπαίδευσης, με πολύ καλά αποτελέσματα.
Πώς μπορεί να γίνει αξιολόγηση ενός προγράμματος mindfulness;
Αρχικά είναι σημαντικό για τον οργανισμό να έχει ξεκάθαρη εικόνα των στόχων που επιθυμεί και είναι εφικτό να πετύχει μέσα από μια εφαρμογή mindfulness, έχοντας υπόψιν ότι αυτή η πρακτική δεν αποτελεί πανάκεια. Η αξιολόγηση κάθε εφαρμογής mindfulness μπορεί να υποστηριχθεί μέσα από ερωτηματολόγια, ευρέως διαθέσιμα ψυχολογικά/ψυχομετρικά εργαλεία και εργαλεία αξιολόγησης γνωστικών λειτουργιών. Συχνά όμως, η επίδραση αυτής της πρακτικής αξιολογείται καλύτερα με ποιοτικούς παρά με ποσοτικούς τρόπους, διότι αφορά σε μεγάλο βαθμό τις εσωτερικές αλλαγές που έχουν προκύψει στον τρόπο που προσεγγίζουν οι συμμετέχοντες τις καταστάσεις που αντιμετωπίζουν, τόσο στην προσωπική τους ζωή όσο και στην εργασία.
Τι χρειάζεται να λάβει υπόψιν του ένας οργανισμός για την επιλογή εκπαιδευτή mindfulness;
Για τη διδασκαλία αυτής της προσέγγισης δεν αρκεί μόνο γνωστική επάρκεια του αντικειμένου σε θεωρητικό επίπεδο. Αντιθέτως, το μεγαλύτερο μέρος της αξίας που προσφέρει ένας εκπαιδευτής απορρέει από την προσωπική του εμπειρία και τη βιωμένη, ενσωματωμένη, έμπρακτη εφαρμογή όλων των αρχών της προσέγγισης αυτής στη δική του ζωή (embodied teaching), κάτι που απορρέει από την προσωπική πρακτική εξάσκηση. Επομένως το σημαντικότερο είναι ένας εκπαιδευτής mindfulness να έχει μακρόχρονη προσωπική πρακτική, συνεχόμενη εποπτεία από διαπιστευμένο οργανισμό καθώς και επίσημη πιστοποίηση για τη διδασκαλία του εκάστοτε προγράμματος.
Επίσης, ο Βρετανικός οργανισμός UK Network of Mindfulness Based Teacher-Training Organizations που αποτελείται από τη σύμπραξη 20 κορυφαίων οργανισμών εκπαίδευσης εκπαιδευτών mindfulness, σε μια προσπάθεια να συμβάλλει στην ακεραιότητα και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στην αγορά, έχει συντάξει μια σειρά οδηγιών για την εφαρμογή κριτηρίων Ορθής Πρακτικής (Good Practice Guidelines) για τη διδασκαλία εφαρμογών mindfulness. Διαβάστε περισσότερα εδώ. Το πρόγραμμα του Center for Mindfulness του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης το οποίο και διδάσκουμε στο κέντρο μας, θεωρείται σύμφωνα και με αυτές τις οδηγίες, κορυφαίο σε ποιότητα και ακεραιότητα.
Δείτε περισσότερα για τα εταιρικά μας προγράμματα εδώ.
